HET ONTSTAAN VAN WEST-FRIESLAND - LITERATUUR

door Frans J.P.M. Kwaad,
fysisch-geograaf

Deze webpagina hoort bij de site  Het ontstaan van West-Friesland .

LITERATUUR OVER WEST-FRIESLAND:
Geologie, Archeologie, Historische Geografie, Geschiedenis

(WFON = West-Frieslands Oud en Nieuw, Serie Jaarboeken van het Historisch Genootschap "Oud West-Friesland")

Avis, H.J., 1967. Waterstaat en waterschappen in het Geestmerambacht. WFON, 34, pp. 35-73.

Bakker, J.A., 1966. Opgravingen te Hoogkarspel II. Grafheuvelresten bij tumulus I achter de watertoren. WFON, 33, pp. 168-175.

Bakker, J.A. en Brandt, R.W., 1966. Opgravingen te Hoogkarspel III. Grafheuvels en een terp uit de Late Bronstijd ten ZW van het Medemblikker Tolhuis. WFON, 33, pp. 176-224.

Bakker, J.A. en Metz, W.H., 1967. Opgravingen te Hoogkarspel IV. Het onderzoek in 1966 van vindplaats F ten ZW van het Medemblikker Tolhuis. WFON, 34, pp. 202-228.

Bakker, J.A., Woltering, Ph.J en Manssen, W.J., 1968. Opgravingen te Hoogkarspel V. Het onderzoek van vindplaats F in 1967. WFON, 35, pp. 193-199.

Bakker, G., 1969. De zuidwestelijke grenzen van Friesland tussen 600 en 1150. WFON, 36, pp. 45-57.

Beenakker, J., 1988. Van Rentersluze tot strijkmolen. De waterstaatsgeschiedenis en landschapsontwikkeling van de Schager- en Niedorperkoggen tot 1653. Repro Holland, Alphen aan den Rijn, 229 pp.

Beets, D.J., Fischer, M.M. en de Gans, W. (redactie), 1996. Coastal studies on the Holocene of the Netherlands. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 57, 268 pp.

Beets, D.J., Fischer, M.M. en de Gans, W. , 1996. Introduction: Ten papers on the coastal evolution of the Netherlands. In: Coastal studies on the Holocene of the Netherlands. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 57, pp. 5-8.

Beets, D.J., Roep, Th.B. en Westerhoff, W.E., 1996. The Holocene Bergen Inlet: closing history and related barrier progradation. In: Coastal studies on the Holocene of the Netherlands. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 57, pp. 97-131.

Bennema, J., 1954. Holocene movements of land and sea-level in the coastal area of the Netherlands. Geologie en Mijn bouw, Nieuwe Serie 16, pp. 254-264.

Besteman, J.C.1977. Karolingisch Medemblik. De vroeg Middeleeuwse sporen aan de Schuitenvoerderslaan. WFON, 44, pp. 251-270.

Besteman, J.C., 1979. Medemblik in de vroege middeleeuwen: de opgravingen aan de Oude Haven 1970, 1975-1976. WFON, 46, pp. 209-232.

Bicker Caarten, A., 1990. Middeleeuwse watermolens in Hollands polderland, 1407/'08 - rondom 1500. Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Wormerveer, 256 pp. ISBN 90 71123 16 2

Boon, P., 1991. Voorland en inlagen: de Westfriese strijd tegen het buitenwater. West-Frieslands Oud en Nieuw, 58, pp. 78-113.

Borger, G.J., 1975. De Veenhoop. Een historisch-geografisch onderzoek naar het verdwijnen van het veendek in een deel van West-Friesland. Buijten en Schipperheijn, Repro Holland Amsterdam, 242 pp.

Borger, G.J., 1976. Ontwatering en grondgebruik in de middeleeuwse veenontginningen in Nederland. Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks 10, pp. 343-353.

Borger, G.J., 1977. De ontwatering van het veen: een hoofdlijn in de historische nederzettingsgeografie. Geografisch Tijdschrift, Neuwe Reeks 11, pp. 377-387.

Borger, G.J., 1978. De oudste topografie van Hoorn: de wording van een stad. West-Frieslands Oud en Nieuw, nr. 45, pp. 7-19.

Borger, G.J. en Bruines, S. (1994) Binnewaeters gewelt. 450 jaar boezembeheer in Hollands Noorderkwartier. Uitgave Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier, Edam, en Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Wormerveer, 176 pp.+ kaart. ISBN 90-71123-27-8.

Bouwens, A.P., 1985. Midden West-Friesland: watersaatkundige erfenis uit de Middeleeuwen. WFON, 52, pp. 74-89.

Danner, H.S., Lambooij, H., Streefkerk, C. (1994) Die water keert. 800 jaar regionale dijkzorg in Hollands Noorderkwartier. Uitgave Hoogheemraadschap van Uitwaterende Sluizen in Hollands Noorderkwartier, Edam, en Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Wormerveer, 170 pp.+ bijlage met kaarten. ISBN 90-71123-28-6.

Dekker, L.W., 1974. Duizend jaar modderen in West-Friesland. WFON, 41, pp. 235-249.

Dekker, L.W., 1980. Westfriese polders bezaaid met middeleeuwse potscherven. De Westerkogge en Beschoot. WFON, 47, pp. 238-246.

Dekker, L.W. and de Weerd, M.D., 1973. The value of soil survey for archaeology. Geoderma, 10, pp. 169-178.

Dekker, L.W. en de Weerd, M.D., 1975. Bodemvondsten en bodemopbouw in Midden-Westfriesland. Boor en Spade, 19, pp. 39-53.

Dekker, L.W., Wagenaar, K. en Zegers, H.J.M., 1968. De bodemgesteldheid van het ruilverkavelingsgebied "De vier noorder koggen". Rapport 689, Stiboka, Wageningen.

de Cock, J.K., 1965. Bijdrage tot de historische geografie van Kennemerland in de Middeleeuwen op fysisch-geografische grondslag. Wolters, Groningen, 288 pp.

de Cock, J.K., 1969. Veenontginningen in West-Friesland. WFON, 36, pp. 154-171.

de Groot, Th.A.M., Westerhoff, W.E. en Bosch, J.H.A., 1996. Sea-level rise during the last 2000 years as recorded on the Frisian Islands (the Netherlands). In: Coastal studies on the Holocene of the Netherlands. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 57, pp. 69-78.

de Laet, S.J. en Glasbergen, W., 1959. De voorgeschiedenis der lage landen. Wolters, Groningen, 221 pp.

de Mulder, E.F.J., 1982. Geologische geschiedenis van de Heerhugowaard en haar omgeving. WFON, 49, pp. 241-248.

de Mulder, E.F.J. and Bosch, J.H.A., 1982. Holocene stratigraphy, radiocarbon datings and paleogeography of central and northern North-Holland (the Netherlands). Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 36-3, pp. 111-160.

de Nijs, T. en Beukers, E. (redactie) (2002) Geschiedenis van Holland. Deel I, tot 1572. Uitgeverij Verloren, Hilversum, 323 pp. ISBN 90-6550-682-9.

de Ronde, J.G. (redactie), 1998. De keerzijde van ons klimaat. Brochure RIKZ-RIZA-IMAU, 34 pp.

de Weerd, M.D., 1965. Roode Steen 1964. Mogelijkheden van stadskernarcheologie in Hoorn en kroniek van het onderzoek in Nederland. WFON, 32, pp. 159-168.

Diederik, F., 1979. Een Romeinse munt uit Schagen. WFON, 46, pp. 206-208.

du Burck, P. en Dekker, L.W., 1968. Enkele resultaten van het onderzoek naar de genese van de gronden in Midden-Westfriesland. Boor en Spade, 16, pp. 131-156.

Edelman, T., 1958. Oude ontginningen van de veengebieden in de Nederlandse kuststrook. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 49, pp. 239-245.

Ente, P.J., 1960. Enkele opmerkingen naar aanleiding van het artikel van J.J. Wensink, betreffende de bodemgesteldheid nabij de grafheuvels te Grootebroek. West-Frieslands Oud en Nieuw, 27, pp. 120-124.

Ente, P.J., 1963. Een bodemkartering van het tuinbouwcentrum "De Streek". Verslagen Landbouwkundige Onderzoekingen nr. 68.16. Pudoc, Wageningen, 193 pp.

Ente, P.J., Zagwijn, W.H. and Mook, W.G., 1975. The Calais deposits in the vicinity of Wieringen and the geogenesis of northern North-Holland. Geologie en Mijnbouw, 54, pp. 1-14.

Geus, J.P., 1989. De Oosterdijk van het Geestmerambacht. WFON, 56, pp. 59-70.

Glasbergen, W. en Groenman-van Waateringe, (redactie), 1961. In het voetspoor van A.E. van Giffen. UvA-IPP 1951-1961. Wolters, Groningen, 156 pp.

Glasbergen, W., Groenman-van Waateringe, W., Bakker, J.A. en van Regteren Altena, H.H., 1964. Kroniek District B: Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht (1960-1962). Helinium, IV, pp. 132-166.

Hageman, B.P., 1969. Development of the western part of the Netherlands during the Holocen. Geologie en Mijnbouw, 48, pp. 373-388.

Havinga, A.J., 1986. Op dwaalwegen met de theorie van de omkering van het bodemreliëf. Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks, 20, pp. 393-400.

Hendrikx, J.A.., 1998. De ontginning van Nederland. Het ontstaan van de agrarische cultuurlandschappen in Nederland. Uitgeverij Matrijs, Utrecht, 200 pp.

Hogestijn, J.W.H. en Woltering, P.J., 1990. Het woiffie van Soibekarspel. Een Laat-Neolithisch vrouwengraf te Sijbekarspel. WFON, 57, pp. 152-164.

Jelgersma, B.W., 1979. Het verdronken oude Enkhuizen: de ligging en de weg ernaar toe. WFON, 46, pp. 7-23.

Kasse, C., 1987. Ouderdom en afzettingsmilieu van de pikklei-rekereklei ten noorden van Alkmaar (Kennemerland-Geestmerambacht). WFON, 54, pp. 218-224.

Kerkmeyer-de Regt, C., 1943. Geschiedenis van West-Friesland. Burgersdijk en Niermans, Templum Salomonis-Leiden, 95 pp.

Koeman, C., 1967. De Westfriese Omringdijk. WFON, 34, pp. 86-99.

Koeman, C., 1970. De Drechterlandse Wijzend. WFON, 37, pp. 99-104.

Komen, H., 1992. De druiplanden in Heerhugowaard. WFON, 59, pp. 104-111.

Komen, H. (2002). Droge voeten op vrije grond. De geschiedenis van West-Friesland en Kennemerland in vogelvlucht. Uitgeverij Multicom, Heerhugowaard, 223 pp.

Koster, E.A., 1980. De indeling van het Kwartair van Nederland. Toelichting bij de stratigrafische tabellen van het Pleistoceen en het Holoceen. Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks, 14, pp. 308-323.

Kwaad, F.J.P.M., 1961. Een onderzoek naar de morfogenese van midden West-Friesland. West-Frieslands Oud en Nieuw, Jaarboek nr. 28 van het Historisch Genootschap Oud West-Friesland, pp. 1-50.

Kwaad, F.J.P.M., Riezebos, P.A. en Slotboom, R.T., 1965. Een bijdrage tot de datering van het oppervlakteveen in Noord-Holland. West-Frieslands Oud en Nieuw, 32, pp. 144-152.

Lambooij, H. , 1987. Getekend Land. Nieuwe beelden van Hollands Noorderkwartier. Uitgegeven door het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier in samenwerking met Stichting Uitgeverij Noord-Holland, Alkmaar, 160 pp. ISBN 90-71123-10-3.

Lambooij, H., 1988. 1288-1988: Zevenhonderd Hollandse jaren in West-Friesland. WFON, 55, pp. 19-27.

Lantman, A.I.M.W.Chr. en Zutt, J.N.A., 1990. Vier eeuwen Slootgaard: een droogmakerij. WFON, 57, pp. 31-41.

Lenselink, G. en Koopstra, R., 1994. Ontwikkelingen in het Zuiderzeegebied, van Meer Flevo, via de Almere-lagune, tot Zuiderzee. In: Rappol, M. en Soonius, C.M. (redactie). In de bodem van Noord-Holland. Lingua Terrae, Amsterdam, pp. 129-140.

Modderman, P.J.R., 1964. Bijzettingen en bewoningssporen uit de Bronstijd te Zwaagdijk, Gem. Wervershoof. WFON, 31, pp. 209-254.

Modderman, P.J.R., 1974. Een drieperiodenheuvel uit de Midden Bronstijd op het Bullenland te Hoogkarspel. WFON, 41, pp. 251-262.

Noordeloos, P. en Morsink, Joh., 1946. Geschiedenis van den polder Het Grootslag. Kinheim Uitgeverij, Heiloo, 219 pp.

Pons, L.J. en van Oosten, M.F., 1974. De bodem van Noordholland. Stichting voor Bodemkartering, Wageningen, 193 pp. + kaarten.

Pons, L.J. en Wiggers, A.J., 1959-1960. De Holocene wordingsgeschiedenis van Noord-Holland en het Zuiderzeegebied. Deel I en II. Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap, 76 (pp. 104-152), 77 (pp. 3-57).

Rappol, M. en Soonius, C.M. (redactie) (1994). In de bodem van Noord-Holland. Lingua Terrae, Amsterdam, 285 pp. ISBN 90-74417-03-5.

Reedijk, F.J., 1992. West-Friesland, voorbeeld van een agrarisch veenlandschap. WFON, 59, pp. 38-43.

Ruyterman, C., 1967. De Wijzend door de Vier Noorder Koggen. WFON, 34, pp. 109-113.

Saaltink, H.W., 1980. Hoorn in kaart. Vier eeuwen Hoornse stadsplattegronden. Uitgave Stichting de Hoofdtoren, 152 pp.

Saaltink, H.W. (inleiding en annotaties), 1992. Vervolg op de Chronyk der Stad Hoorn van de heer Dr. T. Velius. De boeiende jaren tussen 1630 en 1799. Geschreven door een onbekende auteur. Uitgave van de Vereniging Oud-Hoorn, 299 pp.

Schermer, A., 1968. Geestmerambacht. Archeologische vondsten en waarnemingen 1956-1960. WFON, 35, pp. 213-228.

Schermer, A., 1969. Geestemerambacht II. Archeologische vondsten en waarnemingen in 1968. WFON, 36, pp. 172-190.

Schermer, A., 1971. Geestmerambacht III. Archeologische vondsten en waarnemingen in 1969. WFON, 38, pp. 144-160.

Schermer, A., 1973. Geestmerambacht IV. Archeologische vondsten en waarnemingen in 1970-1972. WFON, 40, pp. 245-264.

Schermer, A., 1975. Geestmerambacht V. Oude dijken en hun resten onder Warmenhuizen, Krabbendam, Eenigenburg, Zijbelhuizen en het Rijpje. WFON, 42, pp. 236-247.

Schermer, A., 1977. Schagen - Haringhuizerweg. Vondsten uit oud-Friese tijden en de late Middeleeuwen. WFON, 44, pp. 244-250.

Schermer, A., 1984. Het oude land van Hensbroek. WFON, 51, pp. 251-262.

Schermer, A. en Westra, Jb., 1978. Oud-Warmenhuizen op terpen. WFON, 45, pp. 208-230.

Schilstra, J.J., 1974. In de ban van de dijk. De Westfriese Omringdijk. Uitgeversmaatschappij West-Friesland, Hoorn, 192 pp.

Schoorl, H., 1967. De dijkdoorbraak in Scharwoude in 1675. WFON, 34, pp. 100-108.

Slicher van Bath, B.H., 1976. De agrarische geschiedenis van West-Europa (500-1850). Spectrum, Aula nr. 565, 416 pp.

Stol, T., 1993. Wassend water, dalend land. Geschiedenis van Nederland en het water. Kosmos, Utrecht-Antwerpen, 168 pp.

van de Ven, G.P. (redactie) (1993) Leefbaar laagland. Geschiedenis van de waterbeheersing en landaanwining in Nederland. Uitgeverij Matrijs, Utrecht, 303 pp. ISBN90-5345-031-9.

van de Walle-van der Woude, T., 1983. Drie bronzen bijlen uit West-Friesland. WFON, 50, pp. 223-232.

van de Walle-van der Woude, T., 1996. Een gouden vondst op een akker bij Schellinkhout. WFON, 63, pp. 120-126.

van de Walle-van der Woude, T., 2002. Een middeleeuwse woonterp onder de Winston bioscoop. "Hoorn onder ons", Opgravingsbulletin van de gemeentelijke Archeologische Dienst, Hoorn, Nummer 1, maart 2002, 15 pp.

van der Valk, L., 1996. Coastal barrier deposits in the central Dutch coastal plain. In: Coastal studies on the Holocene of the Netherlands. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 57, pp. 133-199.

van der Waals, J.D., 1961. De zool van tumulus XIII bij 'de Ark', gemeente Wervershoof. WFON, 28, pp. 53-96.

van Es, W.A., Sarfatij, H. en Woltering, P.J. (redactie) (1988) Archeologie in Nederland. De rijkdom van het bodemarchief. Meulenhoff, Amsterdam, 224 pp. ISBN 90 290 9917 8.

van Geel, B., Hallewas, D.P. and Pals, J.P., 1982/1983. A Late Holocene deposit under the Westfriese Zeedijk near Enkhuizen (Prov. of Noord-Holland, the Netherlands): palaeoecological and archaeological aspects. Review of Palaeobotany and Palynology, 38, pp. 269-335.

van Geel, B., Buurman, J. and Waterbolk, H.T., 1996. Archaeological and palaeoecological indications of an abrupt climate change in The Netherlands, and evidence for climatological teleconnections around 2650 BP. Journal of Quaternary Science, 11, pp. 451-460.

van Geel. B. and Renssen, H., 1998. Abrupt climate change around 2650 BP in North-West Europe: evidence for climatic teleconnections and a tentative explanation. In: A.S. Issar and N. Brown, editors, Water, Environment and Society in Times of Climatic Change, Kluwer Academic Publishers, pp. 21-41.

van Geel, B., Raspopov, van der Plicht, J. and Renssen, H., 1998. Solar forcing of abrupt climate change around 850 calendar years BC. In: B.J. Peiser, T. Palmer and M.E. Bailey, Natural catastrophes during Bronze Age civilisations. BAR International Series 728, pp. 162-168.

van Geel, B., van der Plicht. J., Kilian, M.R., Klaver, E.R., Kouwenberg, J.H.M., Renssen, H., Reynaud-Farrera, I. and Waterbolk, H.T., 1998. The sharp rise of delta-C14 ca. 800 cal-BC: possible causes, related climatic teleconnections and the impact on human environments. Proceedings 16th International C-14 Conference. Radiocarbon, 40, pp. 535-550.

van Giffen, A.E., 1962. Grafheuvels uit de Midden-Bronstijd met nederzettingssporen van de Klokbekercultuur bij Oostwoud. WFON, 29, pp. 199-209.

van Iterson Schoten, F.R. and de Vries-Metz, W.H., 1981. A Late Neolithic settlement at Aartswoud I. The trial excavation in 1972. Helinium XXI, pp. 105-135.

van Mourik, J.M. en Ligtendag, W.A., 1984. Verveningssporen in de restanten van het Westfriese veendek. Geografisch Tijdschrift, Nieuwe Reeks, 18, pp. 330-337.

van Regteren Altena, H.H. en Bakker, J.A., 1968. Opgravingen bij Medemblik. WFON, 35, pp. 201-210.

van Regteren Altena, J.F., Bakker, J.A., Clason, A.T., Glasbergen, W., Groenman-van Waateringe, W. en Pons, L.J., 1962/1963. The Vlaardingen Culture. Helinium II, pp. 3-35, 97-103, 215-243, and Helinium III, pp. 39-54, 97-120.

van Vessem, H.A., 1980. Driehonderdvijftig jaar geleden stierf Thedorus Velius. WFON, 47, pp. 8-11.

Velius, T. 1604. Chronijck van de stadt van Hoorn. Facsimilé-herdruk 1979, 217 pp.

Visscher, J., 1949. Veenvorming. Noorduijn, 115 pp.

Westenbergh, J., 1963. Transgressie en waterkering in het verleden van de kop van Noordholland. WFON, 30, pp. 207-228.

Westerhoff, W.E., de Mulder, E.F.J. en de Gans, W. (1987). Toelichting bij de geologische kaart van Nederland 1:50 000. Blad Alkmaar West (19W) en Blad Alkmaar Oost (19O). Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 227 pp.

Wiese, W.F.G., 1956. De verspreiding der archeologische gegevens van Westfriesland in verband met de morfogenese. Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap, 73, pp. 23-42.

Wiese, W.F.G., 1964. Een onvoltooide speurtocht. Tien jaar Archeologische Werkgroep 'West-Friesland'. WFON, 31, pp. 13-29.

Wit, A., 1986. Verborgen historie in de bodem van West-Friesland. Tien jaar archeologisch onderzoek in Niedorp. WFON, 53, pp. 226-232.

Woltering, P.J., 1985. Prehistorie en Romeinse Tijd in West-Friesland. West-Frieslands Oud en Nieuw, 52, pp. 199-232.

Zagwijn, W.H. (1991) Nederland in het Holoceen. Rijks Geologische Dienst Haarlem, Sdu uitgeverij, 's-Gravenhage, tweede druk, 46 pp. ISBN 90 12 05239 4.